We leven in een postmoderne tijd, waarin de ultieme waarheid niet meer lijkt te bestaan en beleving en emotie als maatstaf worden gebruikt. Dit is een groot probleem, helemaal binnen het christendom. Tegenwoordig lijkt het belangrijker om de vrede te bewaren en iedereen in zijn waarde te laten, in plaats van op te komen voor de waarheid.
Christenen zouden niet mogen oordelen over andere christenen, we zouden onze broeders en zusters niet moeten aanspreken op valse leer en vooral in harmonie met elkaar moeten leven. Want wie zijn wij nou eigenlijk om andere christenen te beoordelen op dwaalleer?
In dit blog wil ik je laten zien dat de Bijbel ons juist opdraagt om ons uit te spreken wanneer we dwaalleer herkennen en ook waarom dit zo belangrijk is.
Oordeel niet opdat u niet geoordeeld wordt
Eén van de meest gehoorde reacties als een christen zich uitspreekt over valse leer is dat we niet mogen oordelen over andere christenen. ‘Is dat niet wat Jezus onderwees? Oordeel niet opdat u niet geoordeeld wordt?’
Hoewel dit inderdaad gezegd is door Jezus, betekent het niet wat de meeste mensen denken dat het betekent, maar hier kom ik in een later blog op terug.
De overtuiging dat we niet over andere christenen mogen oordelen is een groot probleem binnen het christendom. Deze mindset heeft veel mensen stilgehouden terwijl ze zich eigenlijk hadden moeten uitspreken. Het heeft ervoor gezorgd dat valse leer zich ongecontroleerd heeft verspreid, in de naam van ‘eenheid.’
Eén van de vruchten van de Heilige Geest is onderscheidingsvermogen. C.H. Spurgeon zei ooit:
‘Discernment is knowing the difference between right and almost right.’
Als christenen moeten we de waarheid van valse leer kunnen onderscheiden en niet alleen dat; we worden ook opgedragen om anderen hiervoor te waarschuwen.
Tegenwoordig is er echter een nieuwe trend ontstaan, het zogenaamde ‘feel good’ evangelie. We mogen enkel nog positief zijn (alles is licht en liefde, overgewaaid uit de New Age) we mogen ons niet aanstootgevend gedragen en absoluut geen kritiek hebben op andere christenen. Maar God zegt juist dat we alles moeten toetsen aan de Schrift en als je valse leer herkent, dat je moet tegenspreken, weerleggen en waarschuwen.
Handelingen 17:11
‘En dezen waren edeler van gezindheid dan die in Thessalonica, want zij ontvingen het Woord met grote bereidwilligheid en onderzochten dagelijks de Schriften om te zien of die dingen zo waren.’
2 Timotheüs 3:16-17
‘Heel de Schrift is door God ingegeven en is nuttig om daarmee te onderwijzen, te weerleggen, te verbeteren en op te voeden in de rechtvaardigheid, opdat de mens die God toebehoort, volmaakt zou zijn, tot elk goed werk volkomen uitgerust.’
De waarheid vertellen is geen haat, maar liefde. En je stilhouden is niet altijd de heilige optie.
Waarschuwingen voor dwaalleer
In het Nieuwe Testament wordt in bijna alle boeken gewaarschuwd voor dwaalleer en valse profeten.
1 Johannes 4:1
‘Geliefden, geloof niet elke geest, maar beproef de geesten of ze uit God zijn, want vele valse profeten zijn in de wereld uitgegaan.’
2 Korinthe 11:4
‘Want als er iemand komt die een andere Jezus predikt, die wij niet gepredikt hebben, of als u een andere geest ontvangt dan die u ontvangen hebt, of een ander evangelie, dat u niet aangenomen hebt, dan verdraagt u dat best.’
Galaten 1:6-8
‘Ik verwonder mij erover dat u zich zo snel afwendt van Hem Die u in de genade van Christus geroepen heeft, naar een ander evangelie, terwijl er geen ander is; al zijn er ook sommigen die u in verwarring brengen en het Evangelie van Christus willen verdraaien. Maar zelfs als wij, of een engel uit de hemel, u een evangelie zouden verkondigen, anders dan wat wij u verkondigd hebben, die zij vervloekt.’
2 Timotheüs 4:3
‘Want er zal een tijd komen dat zij de gezonde leer niet zullen verdragen, maar dat zij zullen zoeken wat het gehoor streelt, en voor zichzelf leraars zullen verzamelen overeenkomstig hun eigen begeerten.’
De Bijbel waarschuwt ons dat we niet alles blindelings moeten accepteren wat in een christelijk jasje komt, maar dat we het moeten toetsen. We worden geroepen om gebruik te maken van ons onderscheidingsvermogen; niet alleen om onszelf te beschermen tegen dwaalleer, maar ook het Lichaam van Christus. Dit is geen verdeeldheid scheppen, maar gehoorzamen aan de Heer.
Wat is onderscheidingsvermogen precies?
De duivel komt als een engel van licht (2 Korinthe 11:14) en zal vele ‘christenen’ misleiden. Onderscheiding is het vermogen om te onderscheiden van wat waar is en wat bijna waar is. Dat verschil lijkt subtiel, maar is erg gevaarlijk.
Niet iedereen die de Bijbel uit zijn hoofd kent en christelijke dingen zegt, is daadwerkelijk een christen. Dit geldt niet alleen voor ‘individuele christenen’, maar ook voor hele ‘kerken’. Het enige wat de duivel hoeft te doen is je af te leiden van de waarheid. Daarom is het zo belangrijk dat we alles wat we horen toetsen aan de Schrift en dat we werkelijk begrijpen wat daar staat, in de juiste context.
Lees ook: Simpel leesplan voor het Nieuwe Testament

Onderscheidingsvermogen komt niet vanzelf; het ontstaat door veel tijd door te brengen in het Woord en te bidden voor de waarheid. Je kunt niet iets aannemen van iemand, omdat dit nu eenmaal goed voelt. Je kunt niet afgaan op stemmen die je hoort in je hoofd, en er vanuit gaan dat het Jezus is. Want zeg nu eerlijk; hoe kun je 100% zeker weten dat het Jezus is? Daarom moeten we alles toetsen aan het Woord – en als het niet overeenkomt, dan kun je er vanuit gaan dat het niet Jezus is Die tot je spreekt.
De Bijbel is de ultieme waarheid; als je Jezus wilt volgen in een wereld vol valse evangeliën, dan moet je weten wat de waarheid is, en dit kan alleen als je het Woord van God bestudeert.
Je uitspreken is een daad van liefde
Vaak worden christenen die zich uitspreken tegen valse leer aangevallen met de woorden: ‘Wie ben jij om te oordelen over anderen? Oordeel niet opdat je niet geoordeeld wordt! Jezus kwam om liefde te brengen in de wereld, geen verdeeldheid. We moeten compassie hebben voor elkaar. Mensen die over anderen oordelen zouden zichzelf geen christen mogen noemen’.
Met alle respect, maar ik denk bij dit soort opmerkingen vaak bij mezelf: Hebben jullie de Bijbel gelezen? Daar staat toch echt iets heel anders. De Bijbel moedigt ons juist aan om de leer die verkondigd wordt te toetsen en hier kritisch op te zijn. We moeten ons te allen tijde richten op de zuivere leer van Jezus Christus, zoals deze ook onderwezen werd door de apostelen. De Bijbel geeft ons niet de ruimte om tolerant te zijn als het gaat om afwijkingen in de leer. Het is niet voor niets dat valse leer een terugkerend thema is in het Nieuwe Testament.
Als wij ons als christenen stilhouden, is dat dan werkelijk een daad van liefde? Wat bereiken wij ermee als we ons stilhouden? Dat mensen op een dwaalspoor gezet worden en uiteindelijk niet gered worden. Is dat liefde? Het lijkt mij het minst liefdevolle wat je op zo’n moment kunt doen. Wanneer iemand een vals evangelie verkondigt of de Schrift verdraait, is dat precies wat er gebeurt: Mensen worden op een verkeerd spoor gezet, of wat Jezus noemt de ‘brede weg’.
De brede weg naar vernietiging
De hemel is echt, maar de hel ook. De Bijbel spreekt over de nauwe poort naar de hemel en de brede weg naar vernietiging in Mattheüs 7:13-14:
‘Ga binnen door de nauwe poort, want wijd is de poort en breed is de weg die naar het verderf leidt, en velen zijn er die daardoor naar binnen gaan; maar de poort is nauw en de weg is smal die naar het leven leidt, en weinigen zijn er die hem vinden.’
Jezus vertelt ons dat de weg naar het (eeuwige) leven smal is, maar dat er een brede weg is die naar vernietiging leidt. Hij waarschuwt ons voor valse leraren en valse gelovigen, en roept ons op om te zoeken naar de ene ware weg. De Bijbel vertelt ons dat we moeten erkennen dat er valse paden voor ons liggen in de vorm van valse kerken en valse leer.
Door mensen in valse leer te laten geloven, en hier als christen niet voor te waarschuwen, komen ze uiteindelijk in de hel terecht. Is dat een daad van liefde?
Efeze 5:11
‘En neem niet deel aan de onvruchtbare werken van de duisternis, maar ontmasker ze veeleer.’
Is dit een vrijbrief om onbeleefd of arrogant te zijn? Nee, integendeel. Maar het is wel een opdracht om te benoemen wat onwaar is, vooral wanneer het mensen van de waarheid afleidt.
Bijbelse eenheid
Je niet uitspreken onder het mom van eenheid bewaren onder christenen, is niet Bijbels. Bijbelse eenheid is niet hetzelfde als tolerantie; verdeeldheid ontstaat wanneer iemand afwijkt van de waarheid, niet wanneer iemand hierover spreekt. Eenheid ten koste van een gezonde leer is geen Bijbelse eenheid en het zal ook niet standhouden.
Jezus ontweek geen conflicten; hij keerde tafels om en wees hypocrisie aan. Hij waarschuwde ons dat de waarheid mensen zou verdelen. Dus als je wacht op een versie van het christendom dat nooit iemand beledigt, dan wacht je op een evangelie dat Jezus nooit heeft gepredikt.
‘Want ben ik nu bezig mensen te overtuigen, of God? Of probeer ik mensen te behagen? Als ik immers nog mensen behaagde, zou ik geen dienstknecht van Christus zijn.’ ~ Galaten 1:10


